Nabestaandenpensioen

Na een relatie waarin (ex)partners een samenlevingsovereenkomst hadden, een geregistreerd partnerschap of een huwelijk kan soms aanspraak worden gemaakt op het nabestaandenpensioen.

Dit is pensioen dat naast het ouderdomspensioen tot de scheiding (of datum eindigen van de samenwoning) is opgebouwd. Nabestaandenpensioen wordt uitgekeerd na het overlijden van degene die het pensioen heeft opgebouwd aan de andere partner en de kinderen. Na de scheiding wordt dit bijzonder nabestaandenpensioen genoemd.

Of het bijzonder nabestaandenpensioen kan worden verdeeld hangt af van de vraag of er sprake is van pensioen op risicobasis of opbouwpensioen. Alleen een opbouwpensioen kan na een scheiding worden uitgekeerd aan een ex-partner. Het bijzonder nabestaandenpensioen dat bij overlijden van de ex-partner wordt uitgekeerd, is meestal zeventig procent van het ouderdomspensioen.

Een nabestaandenpensioen op risicobasis keert alleen uit bij overlijden tijdens het huwelijk. Bij ontslag, pensioen en echtscheiding vervalt de aanspraak op dit pensioen op risicobasis.

Ouderdomspensioen: nu

De Wet verevening pensioenrechten schrijft voor dat het opgebouwde (ouderdoms)pensioen bij een scheiding wordt verdeeld. Dit verdelen wordt “verevening” genoemd.

Allebei de partners hebben recht op de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde pensioen, tenzij andere afspraken zijn gemaakt. Wanneer u het pensioenfonds binnen twee jaar na de scheiding op de hoogte brengt, zal het pensioenfonds in de toekomst ieder het ‘eigen’ aandeel in de ouderdomspensioenrechten rechtstreeks uitbetalen zodra de pensioengerechtigde de leeftijd heeft om het pensioen te gaan ontvangen. Het uit te keren bedrag moet daarvoor wel boven een minimumgrens liggen. De gesplitste uitbetaling vindt plaats zolang beide partners in leven zijn.

Ook kan worden gekozen voor andere wijzen van verdeling, en een ingangsdatum van de verdeling op het moment dat de ex-partner van de pensioengerechtigde met pensioen gaat (dit heet conversie). Voorwaarde daarvoor is wel dat beide partners dit willen én de pensioenfondsen daarmee instemmen.

Ouderdomspensioen: toekomst

In 2019 is het wetsvoorstel Pensioenverdeling bij scheiding ingediend. Als dit wordt aangenomen, zal ouderdomspensioen voortaan anders worden verdeeld dan nu het geval is.

Met het wetsvoorstel zal de wet moeten gaan passen bij de huidige tijd. In het wetsvoorstel zijn daarom o.a. de volgende wijzigingen opgenomen: 

1.

Conversie wordt de standaardmanier van het verdelen van pensioen bij scheiding. Bij conversie wordt de pensioenband tussen de ex-partners definitief verbroken. De vrouw krijgt dan een eigen aanspraak op haar deel van het ouderdomspensioen van de man (of andersom), die voor de uitbetaling niet langer afhankelijk is van zijn in leven zijn (zoals bij verevening het geval is). Dit pensioen van de man gaat dan aan de vrouw uitkeren zodra zij de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, ongeacht zijn leeftijd en of hij dan nog in leven is. Hierdoor kunnen beide ex-partners beter een eigen financiële planning maken.

2.

Het pensioenfonds informeert automatisch beide ex-partners over de conversie. Als zij niet binnen zes maanden afwijkende afspraken bekend hebben gemaakt aan het pensioenfonds, gaat het pensioenfonds ervan uit dat de standaardregeling van toepassing is en voert de conversie door.

Als er geen uitbetaling is geregeld via het pensioenfonds moet degene die aanspraak maakt op pensioen van de ander zelf bij die ander aankloppen. Dit laatste is nu ook al zo en dit leidt regelmatig tot problemen doordat degene die het gehele pensioen ontvangt niet tig jaren na de scheiding een deel daarvan wil overmaken aan de ander. Het is dus belangrijk dat het pensioenfonds tijdig op de hoogte is van de afgesproken regeling.

3. 

De periode waarover het bijzonder partnerpensioen wordt afgesplitst wordt beperkt tot de periode waarin partijen gehuwd waren. Nu is het zo dat ook de voorhuwelijkse periode wordt verdeeld. Dit lijkt niet logisch en daar komt dus straks een einde aan.

De bedoeling was dat de nieuwe regels van toepassing zullen worden op scheidingen per 2021. Dit wordt echter waarschijnlijk later.

Pensioenverdeling samenwoners

Voor samenwoners is de situatie complexer. De advocaat familierecht kan u daarover infomeren.
Naast het ouderdomspensioen is het partnerpensioen (voorheen nabestaandenpensioen genoemd) een bespreekpunt. De advocaat begeleidt u daarin en informeert u aan de hand van het meest recente pensioenoverzicht dat u jaarlijks van uw pensioenfonds ontvangt of uw pensioenoverzicht dat u kunt downloaden met uw DigiD van www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Het is mogelijk om af te wijken van de wettelijke regeling over het pensioen. Voor het maken van andere afspraken, is het verstandig een advocaat in te schakelen. Om deze afspraken rechtsgeldig te maken, moet er een echtscheidingsconvenant worden opgesteld.